Tượng Chúa Hài Đồng Filumena có thể đặt riêng trước đêm Noel
Tượng Chúa Hài Đồng có thể được đặt riêng, chờ Đêm Thánh để đặt vào máng cỏ

Vì sao tượng Chúa Hài Đồng có thể đặt riêng?

Trong truyền thống Công giáo, Chúa Hài Đồng là trung tâm của mầu nhiệm Giáng Sinh. Vì thế, nhiều giáo xứ và gia đình có thói quen đặt riêng tượng Hài Nhi trước mùa lễ, chỉ đặt vào máng cỏ trong đêm 24/12.

Cách thực hành này không đơn thuần là thẩm mỹ, mà có ý nghĩa phụng vụ và thiêng liêng sâu sắc: cộng đoàn chờ đợi và đón mừng Đấng Emmanuel – Thiên Chúa ở cùng chúng ta.

Nền tảng phụng vụ: chờ Đấng đang đến

Mùa Vọng là thời gian trông đợi. Việc tạm “vắng” tượng Hài Nhi ở trung tâm hang đá giúp người tham dự cảm được sự thiếu vắng ấy. Đêm Noel, sau Lời Chúa và lời nguyện thích hợp, linh mục hoặc gia trưởng rước tượng Hài Nhi đến máng cỏ, đặt vào vị trí trung tâm, đi kèm lời chúc tụng và hôn kính. Toàn bộ cử chỉ này diễn tả: Ngôi Lời đã làm người; ánh sáng đã đến với thế gian.

Gợi ý thêm về biểu tượng các nhân vật trong hang đá, xem: Các nhân vật trong hang đá: biểu tượng đức tin.

Thực hành tại gia: đơn sơ mà sốt sắng

Trong gia đình, có thể chuẩn bị máng cỏ, rơm khô hoặc khăn vải be từ đầu mùa Vọng. Tượng Hài Nhi được giữ riêng trên khay nhỏ hoặc đặt trong hộp lót nỉ. Đêm 24/12, tắt bớt đèn, thắp nến ấm; người chủ gia đình đọc một đoạn Tin Mừng Giáng Sinh (Lc 2,1–14), dâng lời nguyện tạ ơn và đặt Hài Nhi vào máng cỏ. Cả nhà có thể cùng hát một bài thánh ca ngắn (ví dụ Đêm Thánh Vô Cùng), rồi hôn kính Hài Nhi.

Tham khảo cách bố cục – ánh sáng – phong cách trưng bày:
• Bố cục và nền trang trí tối giản
• Trưng bày tượng Giáng Sinh

Vị trí và ánh sáng: để Hài Nhi là điểm quy chiếu

Dù không gian rộng hay nhỏ, nguyên tắc là mọi ánh nhìn hướng về Hài Nhi. Đặt tượng thấp hơn tầm mắt một chút để gợi cảm giác cúi mình thờ lạy. Sử dụng đèn vàng ấm hắt nhẹ từ một phía, tạo vùng sáng tập trung lên Hài Nhi; Đức Mẹ và Thánh Giuse đứng hai bên, tạo tam giác hài hòa. Tránh đèn nhấp nháy mạnh hoặc màu quá rực – vì dễ làm phân tán ý nghĩa thiêng liêng.

Sau đêm Noel: ở lại với “Bình An Bêlem”

Nhiều gia đình giữ bộ 3 nhân vật (Hài Nhi – Mẹ Maria – Thánh Giuse) trên bàn thờ gia đình suốt mùa Giáng Sinh, thậm chí quanh năm – như một lời nhắc về bình an và tình yêu khiêm hạ của Thiên Chúa. Những ngày sau lễ, có thể tiếp tục thắp nến ngắn, đọc một kinh (Kinh Sáng Danh) trước khi đi làm hay trước giờ ngủ.

Câu hỏi thường gặp về tượng Chúa Hài Đồng đặt riêng

Tại sao tượng Chúa Hài Đồng có thể được đặt riêng trước đêm Noel?
Việc đặt riêng tượng Chúa Hài Đồng diễn tả tinh thần Mùa Vọng: cộng đoàn trông đợi Đấng Cứu Thế đang đến. Máng cỏ tạm thời “vắng” Hài Nhi giúp ta cảm nhận sự chờ đợi. Đêm Noel, khi tượng được rước và đặt vào máng cỏ, cử chỉ ấy trở thành dấu chỉ rõ ràng: Ngôi Lời đã làm người, Thiên Chúa thực sự ở giữa gia đình và cộng đoàn.
Tượng Chúa Hài Đồng nên đặt riêng ở đâu trước đêm 24/12?
Có thể đặt tượng riêng trên một khay nhỏ phủ khăn trắng, đặt nơi trang trọng nhưng đơn sơ: trên bàn thờ phụ, góc cầu nguyện, cạnh nến Mùa Vọng. Quan trọng là nơi đó gợi được tâm tình chờ đợi – không phải giấu đi, nhưng cũng chưa đặt vào vị trí trung tâm của hang đá cho tới Đêm Thánh.
Đêm Noel trong gia đình nên làm gì trước khi đặt tượng vào máng cỏ?
Anh chị có thể tắt bớt đèn, thắp nến ấm, đọc một đoạn Tin Mừng Giáng Sinh (Lc 2,1–14 hoặc 2,1–20), dâng lời nguyện tạ ơn và xin Chúa chúc lành cho gia đình. Sau đó, gia trưởng hoặc một thành viên được chọn rước tượng Chúa Hài Đồng và nhẹ nhàng đặt vào máng cỏ, cả nhà có thể hát một bài thánh ca ngắn rồi từng người đến hôn kính Hài Nhi.
Nếu lịch sinh hoạt không cho phép, có bắt buộc phải đặt tượng đúng lúc nửa đêm không?
Phụng vụ chính thức tại giáo xứ thường diễn ra vào lễ đêm hoặc lễ rạng đông. Trong gia đình, thời điểm có thể linh hoạt tùy hoàn cảnh: trước khi đi lễ đêm, sau khi đi lễ về, hoặc trong giờ kinh tối 24/12. Điều quan trọng không phải là giờ chính xác, nhưng là thái độ tôn kính, biết ơn và ý thức: “Hôm nay, Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho chúng ta.”
Trẻ em có thể tham gia nghi thức đặt tượng Chúa Hài Đồng không?
Nên cho trẻ tham gia tích cực. Anh chị có thể để các em chuẩn bị rơm tượng trưng (giấy vụn, dây sợi) như “những việc lành nhỏ” dâng cho Chúa, đọc một ý nguyện tự phát đơn sơ, hoặc giúp rước tượng trong nhà. Nhờ đó, các em hiểu rằng Chúa Giêsu thật sự đến với chính gia đình mình, chứ không chỉ là một “món đồ Noel” đẹp mắt.
Sau lễ Giáng Sinh, có nên cất riêng tượng Hài Nhi hay để lại trên bàn thờ?
Theo truyền thống, hang đá thường được giữ ít nhất đến lễ Hiển Linh. Nhiều gia đình chọn giữ riêng bộ 3 nhân vật (Chúa Hài Đồng, Đức Mẹ, Thánh Giuse) trên bàn thờ lâu hơn – như một “góc Bêlem nhỏ” trong nhà. Anh chị có thể tiếp tục thắp nến, đọc một kinh ngắn mỗi ngày trước tượng Hài Nhi để kéo dài bầu khí bình an Giáng Sinh.
Không có đủ chỗ làm cả hang đá, chỉ có tượng Chúa Hài Đồng riêng có được không?
Hoàn toàn được. Nếu không gian nhỏ, chỉ một tượng Chúa Hài Đồng đặt trên khăn trắng, với một cây nến và một cành thông nhỏ cũng đủ gợi lên mầu nhiệm Nhập Thể. Điều quyết định không phải là sự cầu kỳ của trang trí, nhưng là tấm lòng đón Chúa và bầu khí cầu nguyện của gia đình trong đêm Con Thiên Chúa làm người.

Tượng Chúa Hài Đồng không chỉ là một chi tiết trang trí. Khi được đặt riêng và cung kính rước vào máng cỏ đúng đêm, tượng trở thành dấu chỉ sống động của mầu nhiệm Nhập Thể – để đức tin chạm được bằng mắt, trái tim và hành vi thờ phượng.

Xem bộ tượng Giáng Sinh Filumena